İçerikte Neler Var?
Tüp Bebek Tedavisi (In Vitro Fertilizasyon – IVF) Nedir?
Kadında oluşan olgun yumurta, erkeğin spermiyle kadının tüplerinde karşılaşmakta, döllenme gerçekleşmekte ve oluşan embriyo rahim içerisine tutunarak 9 ay boyunca büyümektedir. Kendiliğinden gebe kalamayan çiftlerde, kadından alınan yumurta ve erkekten alınan spermler, laboratuvar şartlarında bir araya getirilerek döllendirilebilmektedir. Oluşan embriyoların gelişimi birkaç gün laboratuvar şartlarında takip edilmekte ve iyi kaliteye sahip bir veya iki tane embriyo rahim içine yerleştirilmektedir. Kadın tüplerinde doğal şartlarda olan döllenmenin, dışarıda laboratuvar şartlarında sağlanmasına “Tüp Bebek” işlemi adı verilmektedir.
Mikroenjeksiyon (ICS) nasıl uygulanır?
Erkeğe ait çeşitli faktörlerden dolayı sperm yumurtayı dölleme yeteneğini yerine getiremediğinde ise, sperm mikroskop altında yumurta içerisine enjekte edilmekte ve döllenme bu şekilde elde edilmektedir. Bu işleme “Mikroenjeksiyon” adı verilmektedir. Bu yöntemle sadece meniden elde edilen spermlerle değil, menisinde sperm bulunmayan erkeklerde de testislerden elde edilen spermler kullanılarakgebelik sağlanabilmektedir. Tüp Bebek ile Mikroenjeksiyon’un farkı, Tüp Bebek’te spermler yumurtanın çevresine konulmakta, Mikroenjeksiyon’da ise, tek tek her bir yumurtanın içine enjekte edilmektedir.
Tüp Bebek sağlıklı mıdır?
Bu zamana kadar yapılan çalışmalarda, Tüp Bebek ve Mikroenjeksiyon uygulamalarıyla dünyaya gelen bebekler ile kendiliğinden oluşan gebeliklerden doğan bebekler arasında olumlu veya olumsuz yönde bir fark saptanmamıştır.
Tüp Bebek Tedavi Süreci
Tedavi ne zaman başlar?
- Tedavi kanamanızın ilk 10 günü içinde herhangi bir günde başlayabilir.
- Tüp bebek tedavisi için bir ön hazırlık dönemi gerekebilir.
Yumurtalıkların UyarılmasıTüp Bebek ve Mikroenjeksiyon tedavisinin başarılı olabilmesi için yumurtalıklar birden fazla sayıda yumurta üretmek üzere uyarılmalıdır. Bunun için “Gonadotropin“ adı verilen güçlü ilaçlar kontrollü bir şekilde uygulanır. Günümüzde pek çok ilaç cilt altı enjeksiyon şeklinde yapılabildiği için, Gonadotropin enjeksiyonları hastanın kendisi tarafından da uygulanabilir.
Tedavi ne kadar sürer?
Tedavi genelde 10-12 gün kadar sürer. Bu aşamada belirli aralıklarla ultrason incelemelerine gelmeniz istenir. Bu incelemeler tedavinin sonuna doğru sıklaşır. Yumurtaların yeteri kadar olgunlaştığı kabul edildiği zaman, kanamanızın ilk 10 gün içinde herhangi bir günde, size bildirilecek bir saatte son bir tedaviye başlanabilir.
Tedaviye nasıl başlanır?
Hastaneye geldikten sonra bir ultrason incelemesi yapılır. Eğer yumurtalıklarda bir kist yoksa ve rahmin iç tabakası incelmişse, tedaviye başlanır.Tedavi ne kadar sürer?Tedavi genelde 10-12 gün kadar sürer. Bu aşamada, belirli aralıklarla ultrason incelemelerine gelmeniz istenir. Bu incelemeler tedavinin sonuna doğru sıklaşır. Yumurtaların yeteri kadar olgunlaştığı kabul edildiğinde, size tarif edilecek bir saatte son bir enjeksiyon yapılır ve bu enjeksiyondan yaklaşık36 saat sonra yumurta toplama işlemi gerçekleştirilir.Ne kadar ilaç kullanmam gerekir?Yumurtalıkları uyarmak için gerekli olan ilaç miktarı, kadının yaşına ve yumurtalık rezervine göre değişir. Genç yaştaki kadınlarda daha az miktarlarda ilaç yeterli olurken, yaş ilerledikçe yumurtalıkları uyarmak için gerek duyulan ilaç miktarı artmaktadır.
Tedavinin iptal edilme olasılığı var mı?
Yumurtalıklardan yeterli seviyede cevap alınamazsa (zayıf cevap), yani başarılı bir tedavi için gerekli olan yeterli sayıda yumurta elde edilemediği durumlarda tedavi iptal edilebilir ve daha sonra farklı bir protokolle yeniden başlanabilir.Yumurta ToplamaOlgunlaşmış yumurtaların ultrason yardımıyla vücut dışına alınması işlemine “yumurta toplama” adı verilir. Vajinal ultrason probunun hemen yanından girilen ince bir iğne yardımıyla, yumurta hücrelerinin içinde bulunduğu folikül adı verilen keseciklerin içleri boşaltılır. Alınan içerik hemen embriyoloji laboratuvarına gönderilir ve sıvı içindeki yumurta hücresi alınır. İşlem lokal veya genel antestezi altında yapılabilir.
Yumurtaların döllenmesi işlemi nasıl olur?
Bu, altta yatan infertilite nedenine bağlıdır. Eğer erkek faktörüne bağlı bir infertilite söz konusu ise, bu durumda Mikroenjeksiyon (ICSI) gereklidir. Bu işlem sırasında ‘‘Mikromanipülatör’’ adı verilen bir alet yardımıyla tek bir sperm hücresi yumurta hücresinin içine enjekte edilir. Eğer infertilite kadına bağlı nedenlerden kaynaklanıyorsa, bu durumda klasik Tüp Bebek yöntemi kullanılabilir. Burada, yumurta hücresinin içinde bulunduğu kültür ortamına belli sayıda sperm hücresi eklenerek, spermin doğal yollarla yumurtayı döllemesi beklenir.Embriyolar transfer gününe kadar nerede saklanır?Embriyolar, ‘‘inkübatör’’ adı verilen cihazların içinde saklanır. Bu cihazlar, ortam sıcaklığını ve pH derecesini (asiditesini) insan vücudunu taklit edecek şekilde tutar. Her çiftin embriyoları inkübatörler içinde ayrı odacıklarda saklanır.
Embriyo Transferi
Embriyolar genelde yumurta toplamayı takip eden 2 ila 6. günler arasında, doktorunuzun uygun gördüğü şekilde rahim içine yerleştirilir. Bu süre içerisinde, inkübatörler içinde, fallop tüpünü taklit eden kültür sıvılarında bekletilir. Embriyo transferi, sakinleştirici ya da anestezi gerektirmeyen basit bir işlemdir. Embriyolar önce, ince bir kateter içine yerleştirildikten sonra, rahim ağzından girilerek rahim iç boşluğuna bırakılır. Kadının yaşı, daha önceki başarısız tüp bebek denemelerinin varlığı ve embriyo kalitesinin düşük olduğu özel durumlarda, transfer edilen embriyo sayısı ikiye çıkartılabilir. Bu transfer politikasıyla çoğul gebelik oranları kabul edilebilir sınırlara düşürülürken, gebelik oranları da en uygun düzeylerde korunur.
Embriyo Dondurma
Tüp Bebek veya Mikroenjeksiyon yöntemleriyle elde edilen embriyolar dondurularak saklanabilmektedir. Böylece bir kez hormon tedavisi almış ve yeterli sayıda yumurta geliştirilmiş kadınlarda, döllenen yumurtaların bir veya iki tanesi rahim içine konulup arta kalan diğer embriyolar dondurularak, uzun süre muhafaza edilebilmektedir. Böylece çiftin istediklerinde tekrar çocuk sahini olabilmek için yeniden tedavi olmalarına gerek kalmaksızın, dondurulmuş embriyolarıyla gebe kalmaları mümkün olmaktadır.
Azospermik Olgularda Sperm Arama
Menisinde hiç sperm olmayan erkeklerde, testislerde ya da epididim adı verilen sperm kanallarında cerrahi olarak sperm aramak gerekir. Azosperminin nedeni tıkanıklık ise (spermleri testisten meniye aktaran kanalların tıkalı olması),böyle bir durumda ince bir iğne yardımıyla bu kanalların içinden sperm alınabilir. Azosperminin sperm üretimindeki bir bozukluktan kaynaklandığı durumlarda ise açık operasyon tekniğiyle testis dokusu içinden sperm bulunabilirken, üretim bozukluğu olan olguların yüzde 40-50’sinde canlı sperm bulunabilir.
Embriyoda Genetik Tanı
Embriyoda genetik tanı, genetik inceleme amacıyla embriyolardan birkaç hücre alınarak yapılan bir işlemdir. Bu teknikle bazı kromozom bozuklukları (trizomi, monozomi, translokasyon vb.), tek gen bozuklukları (Akdeniz anemisi, Frajil X sendromu vb.) saptanabileceği gibi, HLA tiplemesi için de yapılabilir.Koç Üniversitesi Hastanesi’nde, embriyoda her türlü genetik inceleme yapılabilmektedir.
Embriyo Transferi İptal Olabilir mi?
Bazen hiçbir yumurta döllenmeyebilir veya embriyolardan hiç birisi transfer edilecek düzeyde gelişmeyebilir. Bu durumda tedavi embriyo transferi ile sonlanmayabilir. Çoğu zaman sorun embriyoların kendilerinden kaynaklanır ve tedaviye baştan başlamak gerekir.
Endoskopik Cerrahi
Kliniğimizde, kapalı ameliyat ya da ayaktan cerrahi olarak adlandırılan her türlü endoskopik cerrahi yapılmaktadır.
Histeroskopi
Rahim içine ince bir teleskopla girilerek, rahim içi boşluğunun değerlendirilmesi amacıyla yapılan bir girişimdir. Rahim içinde yer alan miyom, polip gibi kitlelerin çıkartılması, septum ve yapışıklıkların açılması için yapılabileceği gibi, yalnızca rahim içinin değerlendirilmesi amacıyla da yapılabilir. Yapılacak olan girişimin türüne göre, lokal ya da genel anesteziyle yapılır.
Laparoskopi
Karın boşluğunun özel teleskoplarla gözlenmesi ve karında açılan iki ya da üç adet 0.5 santimetrelik kesiden girilerek özel aletlerle yapılan ameliyatlardır. Sadece tanı amacıyla yapılabileceği gibi, yumurtalık kistleri, miyomlar, karın içi yapışıklıklar, dış gebelik gibi pek çok jinekolojik durumda da yapılabilir. Operasyon genel anestezi altında yapılıp hasta aynı gün evine gönderilebileceği gibi, 1 gün hastanede yatırılması da zaman zaman gerekli olabilir. Açık ameliyata göre en büyük avantajı, hastanın normal yaşantısına çok kısa bir zamanda geri dönebilmesidir.
Koç Üniversitesi Hastanesi Tüp Bebek Merkezi’nde Verilen Hizmetler
- Kontrollü ovarian hiperstimülasyon, ultrason ve seri hormon ölçümleri ile hasta takibi
- Transvajinal yumurta toplama• IVF ya da ICSI fertilizasyon
- Lazerle destekli yuvalama (assited hatching)• Blastokist transferi (5. gün transferi)
- Embriyo yapıştırıcısı• Embriyo dondurma
- Azospermik hastalarda testisten sperm arama (iğne ya da mikro TESE ile)
- Sperm dondurma ve testis dokusu dondurma
- Aneuploidi taraması için preimplantasyon genetik tanı
- Tek gen bozuklukları için PGT• Moleküler bozukluklar için PGT
- HLA tiplemesi için PGT• In Vitro Maturasyon (IVM)
- Spermlerin yüksek büyütmede seçilmesi
- Spermlerin mikroskop altında büyütülerek seçilmesi
- Embriyo izleme sistemi
- Yeni nesil genetik analiz