Yumuşak doku sarkomu, kas, yağ, fibröz doku, kan damarı veya vücudun diğer destekleyici dokularında başlayan kötü huylu kanseri ifade eder. Tümörler vücudun herhangi bir yerinde bulunabilir, ancak sıklıkla kollarda, bacaklarda, göğüste veya karında oluşur. Belirli bir sebebi yoktur ancak başka bir sebeple daha önce radyasyon maruziyetine kalan hastalarda görülme sıklığı artmıştır.
Yumuşak doku sarkomlarının yaklaşık yarısı kol veya bacakta başlar. Kalça bölgesi, uyluk iç kısımları, kol ve omuz çevresi, sırt ve bel bölgesi en sık görüldüğü alanlardır. Sıklıkla 40 yaş üzeri bireylerde görülür.
Yumuşak doku sarkomu belirtileri nelerdir?
Hastada ilk görülen semptom sıklıkla büyüyen ağrısız kitlelerdir.
- Bu kitleler sıklıkla 3-4 cm olana kadar fark edilmez.
- Kitlelerin büyüme hızı kanserin derecesi hakkında bilgi verir. Yıllar içinde yavaş büyüyen veya hiç büyümeyen kitleler sıklıkla iyi huylu veya düşük dereceli olarak isimlendirilen kötü huylu kitlelerken hızlı büyüyen kitleler sıklıkla yüksek dereceli kötü huylu kanserlerdir.
- Bu kitleler sert kıvamlı olabilecekleri gibi, yumuşak kıvamlı veya kist kıvamlı olabilirler.
- Ağrı sıklıkla hızlı büyüyen kitlenin çevre yumuşak dokuya, damarlara veya sinirlere olan baskısı sonucu ortaya çıkar.
- Üzerinde kızarıklık ve ısı artışı görülebilir.
Yumuşak doku sarkomu tanısı nasıl konulur?
Bu şikayetlerle gelen hastalarda öncelikle tanının temeli görüntüleme yöntemleridir. Ultrason ile kanlanması artan solid (içi dolu) kitlelerin görülmesi ileri tetkik gerektirir. Röntgenler ile komşu kemikler değerlendirilmelidir. Tanı için en önemli kriter manyetik rezonans görüntülemedir. Kitlenin iç yapısı, boyutu, komşu kas, kemik, sinir ve damar yapıları ile olan ilişkisi, çevredeki ödemi kontrastlı MRG de ilacı tutma özellikleri tümörün tipi veya iyi huylu kötü huylu olması hakkında net bilgiler verir. Olası metastazların değerlendirilmesi için akciğer başta olmak üzere diğer organların değerlendirilmesi tomografi veya PET / BT ile yapılmalıdır.
Bu kitlelerde kesin tanı biyopsi ile konur. Radyolojik değerlendirmeler ışığında biyopsi alınacak yer, biyopsi tipi deneyimli ortopedik onkoloji uzmanınca değerlendirilir. Yumuşak doku sarkomları çok çeşitli tümör ailelerini içerdiğinden bu biyopsi incelenmesi yumuşak doku tümörleri konusunda uzman immünhistokimyasal ve genetik patoloji konusunda deneyimli patoloji uzmanları tarafından yapılmalıdır.
Yumuşak doku serkomu nasıl tedavi edilir?
Tedavi seçenekleri yumuşak doku sarkomunun türü, tümörün boyutu, derecesi ve evresi, kanser hücrelerinin ne kadar hızlı büyüdüğü ve bölündüğü, tümörün vücutta olduğu yer, ameliyatla tümörün tamamının çıkarılıp çıkarılmadığı, hastanın yaşı ve genel sağlığı ve kanserin nüks edip etmediğine göre değişiklik ve çeşitlilik içerir. Temel amaç bu tümörlerin vücuttan geniş cerrahi sınırlar ile çıkarılmasıdır. Radyoterapi cerrahi öncesinde veya sonrasında tümörün boyutuna ve tipine bağlı uygulanabilir. Kemoterapi ise çok seçilmiş olgularda ve tümör tiplerinde kullanılabilir. Tedavi kararı ortopedik onkolog, onkoloji uzmanı, radyasyon onkolojisi uzmanı, radyolog, patolog ve nükleer tıp uzmanının yer aldığı konseyde kararlaştırılır.
Bu yazı Doç. Dr. Mehmet Ali Deveci tarafından hazırlanmıştır.
Daha ayrıntılı bilgi almak için Ortopedi ve Travmatoloji Bölümü ile iletişime geçebilirsiniz.