İçerikte Neler Var?
Emzirmeye çalışıyorum ama bebeğimde ağırlık kaybı var, ya sütüm yetersizse?
Bebeğimizde ilk günlerde ağırlık kaybı olması normaldir. Bu durum vücuttaki sıvı birikiminin, ödemin vücuttan atılması ile ilişkilidir. Dolayısıyla ilk günler bebeğinizin doğum ağırlığının %6-%10 kadarını kaybetmesini normal karşılamak gerekir. Sonrasında ağırlık kazanımını takibe alın. Haftalık ağırlık kazanımı 150-250 gram olarak beklenir.
Bebeğinizi emzirirken göğsü tamamen boşaltana kadar bekleyin. Göğüsten çıkan son süt artmış yağ içeriği ile tokluk ve enerji sağlar. Bu şekilde bebek, anne sütünden tam beslenmeyi sağlar ve bebeğin beslenmeyi ne zaman sonlandırması gerektiğini öğrenmesine yardımcı olur. Aynı zamanda ileride aşırı yeme ve aşırı ağırlık kazanımının önlenmesi için iyi bir tedbirdir.
Biberon önerilir mi?
Biberon önerilmez! Hazır besin almaya başladığında bebeklerdeki uğraş oranı ve emme süresi azalır. Anne göğsünde çaba sarf etmez, uyarım azaldığı için de anne sütü azalmaya başlar. Bebeğin mide kapasitesi ile süt üretimi arasındaki uyum bozulunca da bebek anne sütü ile yeterli tatmine ulaşamayabilir.
Sürekli gaz şikayeti yaşayan bir bebeğim var! Benden kaynaklı olmasından korkuyorum?!
Size müjdeli bir haber veriyorum…
Anne sütünden bebeğe gaz geçtiğine dair hiçbir kanıt yoktur! Bebeğin ilk günlerde gaz şikayeti yaşaması normal. Vücudun ilk defa besin sindirdiğini düşünün. Vücudunda gaz çıkışı olması da sindirimine dair güzel bir gösterge, iyi ki gaz çıkışı var!
İstisnalar kaideyi bozmaz; gerçekten gaz geçtiğine dair bir gözlem yapıyorsak, besine bir hafta ara verip tekrar deneyin ve gözlem yapın. Her annenin bir beslenme alışkanlığı vardır, vücut da ona göre bir uyum sağlar. Dolayısıyla gaz yapıcı besinler anneden anneye farklılık gösterebilir. “Baklagiller tüketiyorum, bende gaz yapmıyor” derseniz denemeniz gerekir. En çok gaz yapabilen besinler: baklagiller, brokoli, karnabahar, lahana, pırasa vb sebzeler ve süttür.
Kendi vücudumdaki gaz problemlerim için nelere dikkat etmeliyim?
Süt ve süt ürünleri tüketimi anne için önemlidir. Çünkü emzirme döneminde kalsiyum ihtiyacımız artar. Bebeğin ihtiyacının karşılanmasında sorun yok ancak ileriki dönemlerde annenin vücut fonksiyonlarında olumsuzluklara neden olur.
Süt tüketemiyorsanız, peynir, yoğurt, kefir deneyebilirsiniz. Sütlü tatlı ve yoğurt çorbaları da denenebilir. Süt tüketimi gaz şikayetini artırırsa, laktozsuz ürünleri tercih edebilirsiniz. Nane ve tarçın gibi baharatları da gaz giderici olarak fayda sağlayabilir ancak ölçülü miktarlarda kullanmanız önerilir.
İlk iki hafta gaz şikayetine neden olan besinlerden uzak durun. Gaz çıkışları konusunda rahatladığınızda küçük porsiyonlarla beslenmenize ekleyebilirsiniz. Günün hareketli saatlerine daha yakın olan öğle yemeğinde denemeniz önerilir. Akşamdan sonra sindirim yavaşladığı için gaz şikâyetleriniz artabilir.
Sütüm bebeğimin su ihtiyacı için yeterli mi?
Bebeğiniz ilk altı ay sırf anne sütü ile besleniyorsa suya ihtiyacı yoktur. Anne sütünün %87’si sudur.
Sıvı tüketiminde nelere dikkat etmeliyim?
Günlük sıvı ihtiyacınız bebeğin emme süresi, emme miktarı ve beslenme alışkanlıklarınız ile ilişkilidir. Gün içinde ortalama 2.5-3 litre kadar su, gerektiğinde de şekersiz komposto suyu, ayran, taze sıkılmış meyve suyu ve çorba gibi diğer sıvı seçeneklerini tercih edebilirsiniz. Susama hissiniz varsa su içmenizde bir sakınca yok. Kendi ihtiyacınız için susadıkça su için.
Artık “suşi” yemek istiyorum! Bebeğim için bir sakıncası var mı?
Müjdemi isterim! Anne sütünden bebeğe mikrop geçmez. Günümüzdeki viral enfeksiyonlar dahi olsa, anne sütünün koruyucu özelliği vardır. Sağlıklı beslenmek adına salam, sucuk gibi katkı maddeleri içeren işlenmiş besinlerden uzak durmanızda fayda var. Tüketiminde ise iki haftada bir şeklinde kısıtlama önerilir.
Kafein sınırlaması hala devam ediyor mu?
Çikolata, kakaolu gıdalar, siyah çay, yeşil çay, kola ve kahve gibi kafein içeren besinleri sınırlandırmak gerekir. Kafein anne sütünden bebeğe geçer ve bu da bebekte uykusuzluk, hiperaktivite gibi belirtilere neden olabilir.
Kafein alımı aynı zamanda anne sütünün azalması ile de sonuçlanabilir. Miktar açısından ölçülü olmak gerekir. Gözlem yapılarak günlük alınabilecek miktar bireysel olarak düzenlenebilir.
Günlük kafein alımı günde maksimum 300 mg’dır. Bu derece üst sınıra yaklaşmamakta fayda var! Günde bir bardak Türk kahvesi yanına bir iki küçük parça çikolata ya da 1-2 bardak açık çay tüketilebilir. Fazlasından kaçınmalıyız.
İdeal ağırlığıma geri dönmek istiyorum! Lütfen bana bir yol gösterin!
Emzirme döneminde ilk altı ay boyunca bilinçli ağırlık kaybı önerilmez. Sağlıklı, günlük ihtiyacımızı karşılayacak bir beslenme programı oluşturulması önemlidir. Optimal beslenme düzenin sağlanmadığı durumlarda annelerin süt üretiminin azaldığı gözlemlenmiştir!
Süt üretiminde 100 ml için 85 kalori enerji harcanması gerekir. İlk altı ayda 330 kalori, ikinci altı aylık süreçte ise 400 kalori ek enerji harcaması olur. Sağlıklı bir emzirme süreciniz varsa, yeterli sütü sağlayarak haftada 450 gram vücut ağırlığı kaybedilebilir. Emzirme döneminde fazla ağırlık kaybından sakının.
Doğumdan 2-3 hafta sonra emzirmenin düzene girmesinin ardından var olan egzersiz rutinine devam edilmesi uygundur. Egzersiz, plazma lipitlerini düzenler ve insülin yanıtını da arttırır!
COVID-19 ve Emzirme, Bebeğime sütümden virüs geçme ihtimail var mı?
Asıl endişe virüsün anne sütü yoluyla bulaşıp bulaşmayacağı değil, enfekte bir annenin virüsü emzirme döneminde solunum damlacıkları yoluyla iletip iletemeyeceğidir. Bebeğe dokunmadan ve yüz maskesi takmadan önce annenin ellerini yıkaması, emzirirken etkili önleyici tedbirlerdir.
Şimdiye kadar yapılan çalışmalarda anne sütünde hiçbir patojenin izole edilmediği göz önüne alındığında, emzirme yoluyla bulaşma şu anda imkansız kabul edilmektedir.
Bu yazı Diyetisyen Nesrin Çelik tarafından hazırlanmıştır.
Daha ayrıntılı bilgi için Beslenme ve Diyet Bölümü ile iletişime geçebilirsiniz.
