Organ nakli sadece ameliyatla ilgili bir işlem değildir. Organ nakline hazırlık ve nakil sonrası takip süreci için seçilecek olan merkezin; ameliyathanelerinden laboratuvarına, görüntüleme ünitelerinden yoğun bakımına, yatan hasta katlarından diğer branşlara kadar tüm bölümlerin üst düzey kalitede olması ve ortak çalışması çok önemlidir.
İçerikte Neler Var?
İdrarda köpürme böbrek hastalığı habercisi olabilir
Çağımızın en sinsi hastalıklarından olan ve hiçbir belirti vermeden ortaya çıkabilen böbrek yetmezliği her geçen gün hızla yaygınlaşmaktadır. Kronik böbrek yetmezliklerinin en önemli sebepleri diyabet, yüksek tansiyon ve böbrek iltihabı (nefrit) olarak sıralanmaktadır. Sabah uyandığınız zaman göz kapaklarının altında şişme, ellerde ve ayaklarda hafif ödem, halsizlik ve idrar yaparken meydana gelen aşırı miktardaki köpürme belirtilerin en önemlisidir.
7 aylıktan 70 yaşına kadar her hastaya böbrek nakli yapılabilir!
Gerekli önlemler alınmadığı için hızla ilerleyen hastalık, 10-20 sene düzgün çalışabilecek böbreğin işlevini 2-3 sene içinde bozmaktadır. Süzme fonksiyon hızı 10’nun altına düştüğünde kronik böbrek yetmezliği hastalarının bir destek tedavisi olmadan yaşama tutunma şansları zorlaşmaktadır. Diyaliz ve nakilden başka hiçbir tedavi imkanı kalmayan hastalara yaşam kalitesini artırması ve kısa sürede kalıcı iyileşme sağlaması için genel olarak böbrek nakli tavsiye edilmektedir. İlerleyen tıbbi imkanlar, doktor tecrübeleriyle artık 5 yaşın altındaki çocuklara ve 65 yaş üstü hastalara da nakil yapılabilmektedir.
Çocuklar böbrek nakli sonrası minyon kalmıyor
Çocukluk dönemindeki böbrek yetmezlikleri genellikle doğumsal nedenlerden kaynaklanmaktadır. Çocuklarda da böbrek yetmezliği milyon nüfusta 10-15 oranında görülmektedir. Bu nedenle doğum sonrasında diyalize ve nakle ihtiyaç duyan ciddi bir çocuk hasta grubu bulunmaktadır. Böbrek yetersizliği hastası olan çocuklar gelişme geriliği nedeniyle yaşıtlarına göre beden gelişimini tamamlayamıyor, düşük kilo ve kısa boy sorunları nedeniyle hayatları olumsuz etkileniyor.
Bu nedenle özellikle de 5 yaşın altındaki kronik böbrek yetmezliği olan çocuklara mutlaka nakil yapılması gerekmektedir. Geçmişte çocukların düşük kilosu, kısa boyu böbrek nakline engel teşkil ederken, gelişen teknoloji, alternatif ilaçların üretimi ve cerrahi tecrübeler sayesinde artık 6-7 kilo olan çocuklara da böbrek nakli yapılabiliyor. Hastalığı sırasında gelişim sorunu yaşayan çocuklar için nakil sonrası ilk yıl çok önemlidir. Nakilden sonraki bir yılını sağlıklı bir şekilde geçiren çocuklar, yaşıtları gibi büyümeye başlıyor, okuluna, sporuna devam edebiliyor.
Nakil sonrası anne baba olunabiliyor!
Böbrek nakli sonrası eskiden hastanın yaşamını kısıtlayıcı engeller konurdu. Hastaların evinden hatta odasından dışarı çıkmaması, sürekli maske ile dolaşması sosyal yaşamdan uzak durması önerilirdi.
Modern yöntemlerin kullanılması ve tıbbi tecrübenin artmasıyla artık bunların hiçbirine gerek olmadığı ortayı çıktı. Yaşanan tecrübeler, naklin hastaya konforlu bir yaşam sağladığını gösteriyor. Artık hastalara nakilden önce nasıl yaşıyorlarsa nakilden sonra da aynı şekilde yaşamaları gerektiği belirtilerek hiçbir kısıtlayıcı önlem getirilmiyor. Nakil sonrası hastalara kullanacakları ilaçların dışında hiçbir kısıtlama yapılmamaktadır.
Böbrek nakli olan kişiler doğru zamanda çocuk sahibi olabilmekte, anneler çocuklarını emzirebilmektedir. Hastalığı sırasında sperm kalitesi düşerek üreme fonksiyonları azalan erkek hastaların nakil sonra sperm parametrelerinde düzelmeler meydana gelmektedir. Kadınların üreme fonksiyonları normale döndüğü için nakilden 1-2 yıl sonra rahatlıkla hamile kalabilmektedir.
Canlı vericiden organ nakli artık çok daha kolay!
Tüm dünyada gösterilen bütün çabalara rağmen beyin ölümü gerçekleşmiş kişilerden yapılan kadavra nakilleri belli bir sayıda kalmıştır ve bu rakamlar yıllar içerisinde çok yavaş bir biçimde artmaktadır. Bu sebeple organ yetersizliğine bir çözüm olarak canlı vericilerden yapılan nakiller gündeme geliyor.
Canlı böbrek vericileri kapalı ameliyat sayesinde rutin hayata kısa sürede dönebiliyor!
Canlı böbrek vericilerinin sağlığı ve ameliyat sonrası konforu düşünüldüğünde kapalı yöntemle böbreğin alınması (laparoskopik metot) günümüzde altın standarttır ve merkezimizde böbrek verici ameliyatları kapalı yöntemleyapılmaktadır. Kapalı yöntemle böbrek verici ameliyatında, hastalar açık ameliyata oranla operasyon sonrası çok daha az ağrı sorunu yaşamakta, hastanede daha kısa süre kalmakta, normal yaşamlarına ve işlerine daha erken dönmektedir.
Bir böbrekle uzun bir hayat
Bir yakınınıza böbreklerinizden birisini vererek tek böbreğiniz kaldığında nakilden sonra hiçbir sıkıntı yaşamazsınız. Hiçbir ilaç ve diyet uygulamadan tek böbrek ile hayatınızın geri kalanını kaldığı yerden sağlıklı bir şekilde geçirebilirsiniz.
Bu yazı Prof. Dr. Burak Koçak tarafından hazırlanmıştır.
Daha ayrıntılı bilgi için Organ Nakli Merkezi veya Nefroloji Bölümü ile iletişime geçebilirsiniz.
