Migren ve genel olarak baş ağrısı, toplumda çok sık olarak karşılaşılan ve nörolojik hastalıklar dışında birçok sistemik hastalığın da habercisi olabilecek bir yakınmadır. Baş ağrısı sıklığı toplumda yüzde 90’lara ulaşmaktadır. “Uluslararası Baş Ağrısı Derneği” baş ağrılarını 14 ana grup ve birçok alt grup olarak sınıflandırmıştır.
İçerikte Neler Var?
Primer baş ağrısı nedir?
Başka bir hastalıkla ilişkisi olmayan, doğrudan baş ağrısı tablosuyla ortaya çıkan ağrılar, primer baş ağrılarıdır. Bunların büyük çoğunluğu migren ve gerilim tipi, daha az sıklıkla da trigemino-otonomik denilen küme tipi ve benzeri baş ağrılarıdır.
Sekonder baş ağrısı nedir?
Sekonder baş ağrıları ise yüzde 10 oranında görülen, belli bir hastalığa bağlı olarak ortaya çıkan ağrılardır. Bu tip ağrılar beyin damar hastalıkları (kanama, damar tıkanıklığı), sinir sistemi hastalıkları, beyin tümörleri, travma, baş-boyun damar hastalıkları, göz hastalıkları, enfeksiyonlar, sinüzit ve menenjit gibi hastalıklara eşlik edebilir.
Migren
Migren genellikle 20-40 yaş arasında ortaya çıkan, 4-72 saat süren ve tekrarlayan baş ağrısı ataklarıyla seyreden kronik bir hastalıktır. Kadınlarda erkeklerden üç kat daha fazla görülür. Genelde ağrı başın tek tarafında (bazen enseden veya tüm başı tutacak şekilde), zonklayıcı özellikte, orta veya şiddetlidir. Bulantı, kusma olabilir. Işık, ses ve kokudan rahatsız olma sıklıkla eşlik eder. Baş hareketleri ve fiziksel aktiviteyle ağrı artar. Bazen ağrı öncesi veya ağrıyla beraber kısa süreli ve geçici görme bozuklukları, duysal yakınmalar ve başka kısmi nörolojik bulgular, auralı tipinde olabilir. 45-50 yaşlarından sonra migrenin ciddi şekilde azaldığı görülmektedir.
Tüm migrenlilerin yüzde 10-15 kadarında hastalık çocukluk çağında başlar.
Migrenin çocukluk çağında görülme oranı ise yüzde 3-5 civarındadır. Bu oran ilkokul çağında yüzde 10 iken, ergenlik sonrası yüzde 15’lerin üstüne çıkar. Kısa süreli baş ağrısı ve baş dönmelerinin çocuklukta nöbetle karışabileceği de akılda tutulmalıdır.
İleri yaşlarda başlayan baş ağrılarında, öncelikle altta yatan bir neden olup olmadığı araştırılmalıdır. Migren yaşla birlikte azalma gösteren bir hastalıktır ve ileri yaşlarda başlama oranı çok düşüktür. Özellikle ileri yaşta başlayan ve baş ağrısı nedeni olabilecek hastalıklardan temporal arterit denilen özel bir damar enflamasyonuna bağlı baş ağrısı ve gece uykuda gelen hipnik baş ağrıları, bu yaş grubunda akla gelmelidir. 50 yaş üzerindeki bir hastada yeni ortaya çıkan baş ağrıları varsa, mutlaka doktora danışılmalıdır.
Baş ağrısı ne zaman uyarıcı olmalıdır?
- 10 yaş altı veya 50 yaş üstünde ilk kez ortaya çıkan baş ağrısı varsa,
- Ani başlayan çok şiddetli baş ağrısı varsa,
- Ağrı sürekli ve artan şiddette ise,
- Varolan ağrıların sıklığı ve şiddeti artıyorsa veya şekli değiştiyse,
- Pozisyonel baş ağrısı; sadece yatınca veya kalkınca ağrı varsa,
- Tek/iki taraflı, tedaviye cevapsız, devamlı ağrı varsa,
- Travma sonrası başlayan ağrı varsa,
- Kan sulandırıcı kullananlarda yeni başlayan baş ağrısı varsa.
Bu yazı Doç. Dr. Demet Yandım Kuşcu tarafından hazırlanmıştır.
Daha ayrıntılı bilgi için Amerikan Tıp Merkezi Nöroloji Bölümü ile iletişime geçebilirsiniz.
