İçerikte Neler Var?
Varis Nedir?
Varisin kelime anlamı bir toplar damarın genişlemesi ve kıvrıntılı bir hal almasıdır. Bacağınızdaki normal toplardamarlar bir sebepten ötürü genişler büyür ve varisleşir.
Varis Neden Oluşur?
Bacak toplardamarları kanı ayaktan alıp kalbe gönderirler, bu tek yönlü bir akımdır, yani toplardamarlar ayaktaki kanı alır ve kalbe doğru iletir. Bu sırada geriye akım olmaması gerekir, ama yer çekimi ayaktaki kanı aşağıya doğru çekmeye çalışır. Bu nedenle vücutta bunu engelleyen kapakçık sistemi vardır. Bacaklarımızdaki damarlarda her 5-10 santimetrede bir kapak bulunur. Toplamda 10-20-30 tane kapak vardır. Bu kapaklar yer çekimine bağlı olarak kanın yer çekimine doğru gitmesini engeller, varis hastalığında bu kapaklar bozulur ve bu kapaklar bozulduğu için kan yavaş yavaş aylar ve yıllar içerisinde bacaklarda birikir. Bu birikim normal damarların genişlemesine ve varisleşmesine yol açar.
Varis Hastalarının Şikayetleri Nelerdir?
Varis hastalarının şikayetleri bazı insanlarda ileri derecede varis olmasına rağmen hiç sorun yaratmazken, bazı insanlardaysa bu varisler çok ciddi şikayet yaratabilir. Varisler tek başına basit bir sorun değildir, şikayetler oluşturabilir, hatta bazı insanlarda yaşam kalitesini bozan ciddi şikayetler oluşturabilir.
Özellikle büyük varisler bacaklarda ağrı, yanma, yorgunluk, ağırlaşma hissi, ayak bileklerinde şişlik, parmaklarda uyuşma gibi şikayetler oluşturabilir. Bu şikayetler çoğunlukla dizin altındaki bacak ve ayak bölgelerindedir. Bazen gece yattığınız zaman kramplar oluşturabilir, bazen gece yattığınızda ayaklarınızda huzursuz bacak sendromuna benzeyen etkiler oluşturabilir ve bunların varlığı insanın yaşam kalitesini bozar. Varis tedavisi ile çoğunlukla bu şikayetlerin tümü veya büyük çoğunluğu kaybolur.
Varis Türleri Nelerdir?
Kılcal Varisler
Adından anlaşılacağı üzere kılcal varisler kıl büyüklüğünde damarlardır. Bu damarlar 1 milimetre’den küçük, kırmızı veya mavi damarlardır. Kılcal varisler çoğunlukla kozmetik sorunlar yaratır. Kılcal varisler bir sağlık sorunu değildir.
Orta Boy Varisler
Orta boy varisler kılcal varislere oranla daha büyüktür. 2-3 milimetre büyüklüğünde, yani bir makarna çubuğu veya bir kibrit çöpü büyüklüğünde yeşil damarlardır. Bu varislere ağ yapısında, ağımsı veya orta boy varisler denir. Çoğunlukla diz arkasında veya bacağın herhangi bir yerinde olabilir. Bu varis türü de çoğunlukla görüntüsel olarak kişiyi rahatsız eder.
Büyük Varisler
Büyük varisler parmak büyüklüğünde, derinin altında, deri renginde kıvrıntılı damarlardır. Büyük varisler genellikle bir sağlık sorunudur çünkü bacaktaki bir büyük damarın kapak yetmezliğine bağlı gelişir ve bu varisleri tedavi etmek için mutlaka buna neden olan büyük damarı da tedavi etmek gerekir.
Varis Tedavisi Nasıl Yapılır?
Öncelikle varisi tedavi eden bir besin olmadığını ve kullandığımız varis ilaçlarının da varisleri yok etmediğini sadece varise bağlı şikayetleri (ağrı, yorgunluk, kramp gibi)ortadan kaldırabildiğini veya azaltabildiğini bilmeliyiz.
Varis çorabı varisin oluşturduğu şikayetleri büyük oranda rahatlatır ancak varisin gelişimini engellemez ve geriletmez. Var olan varislerin tedavisi için mutlaka küçük veya büyük müdahale gerekir. Bu müdahaleler ya ameliyat tedavileri ya da son 15-20 yılda çok yaygınlaşan ameliyatsız tedavi yöntemleridir.
Bu yazı Prof. Dr. Levent Oğuzkurt tarafından hazırlanmıştır.
Daha ayrıntılı bilgi için Koç Üniversitesi Hastanesi Radyoloji Bölümü ile iletişime geçebilirsiniz.
