Kemik iliği, vücudunuzdaki uzun kemiklerin merkezindeki boşluklarda bulunur. Kan hücreleri, kemik iliğinde üretilmektedir. Beyaz kan hücreleri (WBC) enfeksiyonla savaşır. Kırmızı kan hücreleri (RBC) oksijen taşır ve trombositler (PLT) kanamayı önlemek için pıhtı oluşumuna yardımcı olur.
Kök Hücre Nedir ?
Kök hücreler canlı organizmalardan başka hiçbir hücrede bulunmayan kendi kendini yenileme ve farklılaşma özelliklerine sahip, çok uzun süre yaşamlarını sürdürebilen hücrelerdir. Kök hücreler, ihtiyaç olduğu zaman kendilerinden sonraki hücrelere farklılaşarak hücrelerin gelişimini, olgunlaşmasını ve çoğalmasını sağlar.
Kök hücreler elde edildikleri kaynaklara göre embriyonik kök hücre, erişkin kök hücre ve indüklenmiş pluripotent kök hücre olarak isimlendirilir. Erişkin kök hücrelerden olan hematopoetik kök hücreler kök hücre naklinde kullanılmaktadır. Kök hücreler hematoloji dışı alanlarda da büyük ilgi oluşturmaktadır. Özellikle kardiyolojik ve nörolojik hastalıklarda deneysel olarak uygulanan kök hücre tedavileri başı çekmektedir.
Kök hücreler, henüz olgunlaşmamış yeni kan hücreleridir. Bütün kan hücreleri, kök hücre olarak başlar. Böylece kök hücre nakliyle, kan hücresi oluşturma becerinizi yeniden oluşturabiliyoruz. Kök hücreler, vücudun ihtiyacı olan herhangi bir türde kan hücresi haline gelebilecekleri kemik iliğinde kalma eğilimindedir, ancak bazıları kan damarlarında genel dolaşıma katılırlar.
Kök Hücre Nakli Hangi Hastalıkların Tedavisinde Uygulanır?
- Lösemi,
- Lenfoma,
- Multipl miyeloma,
- Çeşitli organ kanserleri,
- Kemik iliğinin yetersiz çalıştığı durumlar,
- Kalıtsal anemiler,
- İmmün yetersizlikler
- Kalıtsal metabolik hastalıkların tedavisinde uygulanmaktadır.
Kök Hücre Nasıl Elde Edilir?
Kök hücre kemik iliği, periferik kan veya kordon kanından elde edilebilmektedir. Kemik iliğinden kök hücre toplama işlemi, vericinin kalça kemiğine bir kere giriş yapılarak özel bir iğne yardımıyla genel veya lokal anestezi altında yapılır. Periferik kandan kök hücre toplama işlemi, vericiye büyüme faktörü denilen özel bir ilaç uygulanarak kemik iliğinde yerleşik durumda bulunan kök hücrelerin kan dolaşımına geçmeleri ve sonra aferez cihazı ile toplanması şeklinde yapılır. Tarihsel olarak ilk nakillerde kök hücre kaynağı olarak kemik iliği kullanılmasına rağmen günümüzde %75 oranında periferik kan kök hücre nakli uygulanmaktadır.
Kordon kanından kök hücre ise, bebek doğar doğmaz kordon kesildikten sonra enjektör yardımıyla 2-4 dakikada kan torbasına toplanır. Toplanan kök hücreler steril koşullarda kriyoprotektan madde DMSO katılarak programlı veya mekanik dondurma yöntemleri kullanılarak 80°C-196°C arasında saklanırlar.
