İçerikte Neler Var?
İltihaplı romatizma hastalığı Covid-19 enfeksiyonu için risk yaratır mı?
Romatoid artrit, ankilozan spondilit, sistemik lupus eritematozus, vaskülit, behçet hastalığı gibi iltihaplı romatizma hastalığı olan kişiler Covid-19 enfeksiyonu için riskli sayılırlar. Çünkü bu tür hastalıklarda enfeksiyonlara karşı oluşturulması gereken iltihap, yanlışlıkla vücudun kendisine karşı oluşturulur. Bu nedenle bağışıklık sistemi asıl görevini ihmal ederek olası enfeksiyonlar ile savaşmakta zorlanabilir. Diğer taraftan hastalığın kontrolü için kullanılan ilaçlar hasta olmayan bağışıklık sistemi hücrelerini de baskılayarak enfeksiyonların ağır seyretmesine sebep olabilir.
İltihaplı romatizma hastalığı için kullandığım ilaçları kesmeli miyim?
Yüksek doz kortizon, TNF inhibitörü gibi biyolojik tedaviler, metotreksat gibi birçok iltihaplı romatizma ilacı covid-19 hastalığının ağır geçmesine sebep olabilir. Ancak hastalarımızın kullandıkları ilaçların kesilmesi hastalığın alevlenmesine ve bağışıklık sisteminin daha büyük bir sorunla karşı karşıya kalmasına yol açabilir. Hastaların, olası fayda ve zararları gözeten hekimleri tarafından önerilen şekilde ilaçlarına devam etmesi gerekir. Bu süreçte genel yaklaşımımız, hastalığı kontrol altında olduğuna emin olduğumuz hastalarda olabildiğince ilaçları azaltmak olmuştur. Aktif iltihaplı romatizması olan hastalarda ise tedbirler alarak gerekli romatizma tedavilerini ihmal etmemek gerekir. Aksi takdirde romatizmal hastalıklar da vücuda zarar verebilir.
Romatoloji muayene zamanım geldi, ne yapmalıyım?
11 Mart 2020 tarihinde ilk covid-19 vakasının tespiti sonrasında çok hızlı bir vaka artış sürecini yaşadık. Bu dönemde bulaşmanın kontrolü için hastaneye gelişleri azaltmak çok önemliydi. Mümkün olduğunca hastalarımız ile uzaktan iletişim kurarak onların güvenliğini sağlayacak şekilde süreci yönettik. Şimdilerde vaka sayısnın kontrol altına alındığı bir normalleşme süreci yaşıyoruz. Artık kontrol zamanı gelen hastalarımızın hastaneye gelmelerinin tedbirlerle sağlanabileceği bir dönemdeyiz. Böylece hekimler için, iltihaplı romatizma hastalığının durumunu daha doğru bir şekilde değerlendirmek mümkün olacaktır.
Hastaneye gelirken nelere dikkat etmeliyim?
Üç altın kural: Sosyal mesafe, maske ve el hijyeni. Bu kurallara ilaveten kapalı yerlerde kalış süresini azaltmak bulunduğunuz ortamda covid-19 hastası olsa dahi virüsün bulaşma ihtimalini düşürür. Hastalığınız ya da ilaçlarınız virüsün size bulaşma olasılığını arttırmaz. Size bulaşamayan virüs, sizi hasta edemez.
Hastaneye mutlaka maske ile gelinmeli, maske doğru bir şekilde kullanılmalıdır. Randevu saatine dikkat edilerek mümkün olduğunca hastanede geçirilen zaman kısa tutulmalıdır. Sosyal mesafeyi koruyamacağınızı düşündüğünüz kalabalık bir bekleme alanı ile karşılaşmamak için zamanlamaya dikkat edilmelidir. Böyle bir durumla karşılaşılırsa imkan varsa başka bir randevu saati ayarlanabilir. Hastane içerisinde sık el yıkamak ya da el dezenfektanları kullanmak faydalıdır. Ellerinizle bir yüzeye ya da kişiye dokunduysanız elinizi yıkamadan ya da dezenfekte etmeden yüzünüze götürmemeniz önemlidir. Eve döndüğünüzde kıyafetinizi çıkartıp yıkamak, kıyafete bulaşmış olabilecek virüslerden arınmak için yeterlidir. Şu günlerde hastanelerde covid-19 hasta sayısı azalmıştır. Yine de karşılaştığınız her birey virüs taşıyormuş gibi davranmak güvenliğiniz için daha doğrudur.
Hastaneye gelmeden ilaçlarıma devam etmemde sakınca var mı?
Herhangi bir şikayetiniz olmasa bile hastalığın aktivite durumunu anlamak ve ilaçların olası yan etkilerini kontrol edebilmek için belli aralıklarla kan tahlilleri yapılması gerekir. Ayrıca hekimlerin hastalarını, önerdikleri sürelerde görmeleri tedavi ile ilgili doğru karar alabilme gücünü arttırır. Pandemi sürecinde bazı merkezlerde uygulamaya konulan elektronik poliklinik ve evden kan tahlili alınması gibi uygulamalar hastaneye gidilememesinin yol açtığı sorunları azaltabilir.
Bu yazı Doç. Dr. Nilüfer Alpay Kanıtez tarafından hazırlanmıştır.
Daha ayrıntılı bilgi için Romatoloji Bölümü ile iletişime geçebilirsiniz.