Eğer tanıdığınız bir aile çocukluk çağı kanseriyle baş ediyorsa, onlara destek olmak için yapabileceğiniz bazı önerileri sizler için derledik.
İçerikte Neler Var?
Bir Şey Söyleyin
Her yaşta ama özellikle de çocuklarda kanser tanısı karşısında insan ne diyeceğini bilemeyebilir, bu çok normaldir. Öncelikle, eğer çocuk ölecek gibi bir ön yargınız varsa, doğru bilgiler edinerek bu kaygınızı değiştirmeye çalışmalısınız.
Bu dönemde ailelere kaygılı yaklaşmamak, onlara daha iyi ve sakinleştirici gelmektedir. Bu tanı veya tedaviyle baş eden aileyi düşündüğünüzü göstermek çoğu zaman onlara yalnız olmadıklarını hatırlatır, iyi hissettirir. Örneğin kısa bir mesaj yazarak, bir e-posta göndererek veya bir kart yazıp yollayarak iyi dileklerinizi iletebilirsiniz. Sadece “Sizi düşünüyoruz” veya “Kalbimiz sizinle” demek bile yeterli olabilir. Ya da arkadaşlarının kısa selam videolarını çekerek aileye yollayabilirsiniz.
Bazen Sadece Dinleyin
Aslında çoğu zaman onları dinlemek, anlamaya çalıştığınızı göstermek aileler için yeterli olur. Çocuğa veya aileye nasıl olduklarını sorun ve sadece dinleyin. Destekleyici bir dinleyici çok kıymetlidir! Bu süreçte şefkat, sevgi ve pozitif enerji ailelere çok iyi gelir.
Sormak Yerine Yapın
Aileler sizden ne isteyeceğini düşünemeyecek kadar yoğun olabilir. Bu nedenle, “Yapabileceğim bir şey olursa haber ver” demek yerine yardımcı olabileceğiniz konular hakkında daha net olun ve aksiyona geçin. Örneğin “Yemek yaptım ve eğer sizin için uygunsa, size de getirmek istiyorum. Bırakmak için ne zaman uğrayabilirim?” diyebilirsiniz.
Günlük İşlerinde Yardımcı Olmaya Çalışın
Aileler hastane ziyaretleri, ilaç takipleri, özel diyetler derken gün içinde çok yorulurlar. Onlara basit günlük işlerde destek olmak, onlar için akıllarını meşgul edecek daha az şey bırakır ve yaşam kalitelerini artırır; örneğin “Bugün alışverişe gidiyorum. Sen de listeni verirsen, sizinkini de alabilirim” veya “Cuma akşamı işimiz yok. Size gelip çocuklara baksam, biraz dışarı çıkmak veya dinlenmek ister misiniz?” gibi. Fatura ödemesi, ev temizliği, yemek, köpeğin gezdirilmesi, bir yakının havaalanından alınması gibi işler aile için çok kıymetli olabilir.
Hediye Verin
Çocuklar hastanede çok uzun zaman kalabilmektedir. Burada günlük rutinlerini ve aktivitelerini eskisi gibi devam ettirmenin koruyucu bir etkisi vardır. Bu nedenle, onların yaşına uygun ve hastanedeki zamanlarının daha keyifli ve dolu geçmesini sağlayacak hediyeler alabilirsiniz. Aileden izin alarak gelip çocuklarla etkinlikler yapabilir, kitap okuyabilirsiniz. Veya sadece bir hediye çeki vererek hediye seçimini ailenin kararına bırakabilirsiniz. Tedaviler pahalı olduğu için, çeşitli yerlerden hediye çekleri ihtiyaçlarına göre karar verme şansı verir ve ailenin tümünü mutlu edebilir.
Ebeveynleri de Düşünün
Uzun zaman hastanede kalmak ebeveynler için de zorlayıcı olabilir. Hastane yemekleri bir zaman sonra sıkıcı gelebilir. Hastaneye evde pişmiş bir öğle yemeği götürebilirsiniz ya da enerji gofretleri, kuru yemiş, meyve gibi sağlıklı atıştırma paketleri hazırlayabilirsiniz. Ayrıca, rahat duş alabilmeleri veya hava almaya çıkabilmeleri için çocukla zaman geçirmeyi önerebilirsiniz. Ebeveynlerin çocuklarına iyi bakabilmeleri için, kendilerini iyi hissetmeleri ve kendilerine de iyi bakmaları gerekir. Bu nedenle, bir yürüyüş yapmaları, arkadaşlarıyla bir kahve içmeleri veya sevdikleri bir hobiye 1 saat de olsa ayırabilmeleri için onları cesaretlendirin.
Kardeşleri Unutmayın
Tedaviler sırasında hasta çocuk ilgi odağı olur, ama kardeşleri de unutmamak gerekir. Bu tanı sadece hasta çocuğun hayatını değil, sağlıklı kardeşlerin günlük rutinlerini de değiştirir. Kardeşler kaygı, korku, üzüntü, kızgınlık gibi duygular hissedebilir. Bu nedenle, hasta çocuğa gösterdiğiniz ilginin aynısını kardeşlere de gösterin. Eşit zaman geçirmeye çalışın veya hepsine özel hediyeler alın. Ayrıca günlük rutinlerinin devam etmesine yardımcı olabilirsiniz. Örneğin aileye danışarak, okuldan alıp kursuna bırakabilirsiniz, hafta sonu yapılan doğum günü partisine götürebilir veya ödevlerine yardımcı olabilirsiniz.
Uzun Vadede Yardım Önerin
Haber alır almaz aile veya çocuk için hemen bir şeyler yapmak istenmesi çok doğal. Bilin ki herkes ilk dönemlerde çok yardımcı olmaya çalışır. Fakat kanser tedavisi uzun solukludur. Bu nedenle, aylar sonra teklif edilen bir yardım veya verilen bir hediye de çok makbule geçebilir.
Bağış Yapın
Bağış deyince aklımıza genelde maddi bağışlar gelir. Oysa ki gönülden verebileceğiniz şeyler sadece maddi değildir. Örneğin kan veya trombosit bağışlayabilirsiniz, ya da en az 30 cm uzunluğundaki saçınızı kestirerek bağışlayabilirsiniz.
Bu yazı Dr. Banu Oflaz Sözmen ve Klinik Psikolog Aslıhan Özcan Morey tarafından hazırlanmıştır.
Daha ayrıntılı bilgi için Çocuk Hematoloji ve Onkoloji ile iletişime geçebilirsiniz.
